Stel je het volgende voor:
een leger waarin elke soldaat een ander wapen gebruikt, andere gevechtstechnieken hanteert en waar geen standaard indeling is voor het inrichten van een basiskamp.
Dat is lastig voor te stellen, toch?
Van een leger verwacht je dat het georganiseerd en gedisciplineerd is. Dat het een duidelijk doel heeft, uniforme werkwijzen hanteert en werkt volgens gestandaardiseerde processen. En, dat dit alles gedocumenteerd is in het Handboek Soldaat, om nieuwe soldaten in te werken en om deze informatie herhaaldelijk onder de aandacht te brengen in ‘het team’.
Is er geen Handboek Soldaat? Dan zijn blunders op het slagveld een logisch gevolg, nietwaar?
Toch opereren veel bedrijven wel degelijk op die manier. Groot of klein, dienstverlener of handelsbedrijf; bij veel organisaties wordt gewerkt zonder ‘handboek soldaat’.
Het gevolg: verwarring over rollen, onduidelijkheid over werkzaamheden, een organisatie die steeds het wiel opnieuw aan het uitvinden is, brandjes blussen en ga zo maar door.
Mét een handboek, één van de meest krachtige tools voor een groeiend bedrijf, breng je jouw team op één lijn, en maak je het je team eenvoudiger om te opereren als een geoliede machine. De mensen die geloven in een handboek weten het: de eenmalige tijds-investering in het maken van een handboek betaalt zich veelvuldig uit.
De Romeinse schrijver Vegetius was zo iemand.
In de 4e eeuw schreef hij zijn versie van handboek soldaat, het boek De Re Militari. Als liefhebber en bestudeerder van handboeken kwam ik dit boek onlangs tegen, waarmee het ‘t oudste handboek is wat ik tot dusver heb gevonden.

Dit is wat we als ondernemers en managers kunnen leren van Vegetius en zijn boek De Re Militari.
Wat kunnen we leren van De Re Militari?
De omstandigheden waarin we vandaag opereren, zijn in vrijwel geen enkel opzicht in overeenstemming met de situatie waarin Vegetius verkeerde toen hij het boek schreef. Toch zie ik een aantal lessen die we kunnen trekken uit De Re Militari:
- Strategie: in het boek beschrijft Vegetius welke strategieën uitgevoerd moeten worden bij verschillende scenario’s. Ook bevat het boek meerdere hoofdstukken over de strategie van de selectie en opleiding van een effectief leger. Hij benadrukt daarbij de krachten én zwaktes van de Romeinen zelf, en hoe ze zich verhouden tot andere landen en machten.
- Communicatie is ‘key’: het handboek, De Re Militari, geldt als communicatiemiddel om de mensen die het leger aansturen te kunnen onderwijzen en informeren.
- Recruitment: het boek bevat een nogal nauwkeurige beschrijving van de recruitment strategie. Zo moeten rekruten volgens hem tussen de 17 en 23 jaar oud zijn, en een goed karakter én fysiek hebben. Daarnaast legt hij ook uit waar men moet ‘sourcen’ voor specifieke rollen, waarbij hij verschil maakt tussen mannen uit landelijke en stedelijke gebieden.
- Training: Vegetius benadrukt het belang van training en legt ook uit welke testen soldaten moeten afleggen. Zo moeten ze getraind worden in hardlopen, marcheren, zwemmen, wapengebruik en het opzetten en afbreken van een kamp.
- Discipline: geen verrassing in een militair handboek, maar wel opvallend om te lezen hoe specifiek Vegetius hierover is. Hij ziet discpline zelfs als onderscheidend vermogen, ten opzichte van machten die groter zijn in aantal (Gauls), fysiek sterker zijn (Germans) of over meer kennis beschikken (Greeks).
- Misschien wel de belangrijkste les; standaardisatie. Vegetius beschrijft op gedetailleerde manier hoe het basiskamp moet worden opgezet, de samenstelling van gevechtstroepen, de rollen en verantwoordelijkheden van elke sodaat, etc.
Aan de slag met jouw bedrijfshandboek?
Terug naar jou.
Overweeg jij een bedrijfshandboek te maken, en kun je daarbij wel wat hulp gebruiken?
Stuur ons een bericht, we helpen je graag verder. In een vrijblijvend kennismakingsgesprek (virtueel of in-person) bespreken we jouw situatie en onderzoeken we samen of we jou kunnen helpen. Natuurlijk kunnen we je daarbij voorzien van templates om jouw bedrijfshandboek in no-time op te zetten.